Jesteś w ciąży? – powinnaś znać Standard Organizacyjny Opieki Okołoporodowej

Dnia 1 stycznia 2019 roku weszły w życie nowe przepisy – Standard Organizacyjny Opieki Okołoporodowej. Określenie standardów opieki okołoporodowej ma na celu „zapewnienie dobrego stanu zdrowia matki i dziecka przy ograniczeniu do niezbędnych interwencji medycznych”.

To cytat prosto z załącznika do rozporządzenia (całość do pobrania na dole postu). Innymi słowy chodzi o zapewnienie jak najlepszej opieki nad kobietą i dzieckiem. Odnosi się to nie tylko do dobrego stanu fizycznego, ale również psychicznego. Ponadto co bardzo mnie cieszy została zwrócona uwaga na naturalny przebieg ciąży, porodu i połogu.

Interwencje medyczne powinny mieć miejsce tylko w szczególnych sytuacjach. Podmioty medyczne mają obowiązek prowadzić statystyki na temat zastosowanych interwencji medycznych oraz ocen satysfakcji kobiet objętych opieką. Wejście w życie takich zapisów prawnych jest wynikiem wieloletniego działania różnych instytucji, które na co dzień walczą o prawa kobiet w ciąży, na sali porodowej i kobiet w połogu.

Standardy określają zadania osób sprawujących opiekę nad kobietą w tym szczególnym momencie. Opisują kto może sprawować tą opiekę w trakcie ciąży, kto w trakcie porodu, a kto opiekuję się kobietą po porodzie i noworodkiem.

Możemy się z nich dowiedzieć jakie prawa i świadczenia nam przysługują, włącznie z wszystkimi badaniami jakie powinna przejść kobieta w trakcie ciąży z wyszczególnionym terminem ich przeprowadzenia.

• Możesz wybrać sobie miejsce porodu w warunkach szpitalnych i pozaszpitalnych, czyli np. w domu.
• Każdy zabieg może zostać wykonany tylko za Twoją zgodą (golenie, podłączenie kroplówki, nacięcie, itd.)
• Masz prawo do aktywnego i świadomego udziału w decyzjach na każdym etapie ciąży, porodu i połogu.

• Masz prawo do obecności bliskiej osoby.
• W trakcie porodu możesz przyjmować dogodne dla Ciebie pozycje.
• Cały czas możesz pić przejrzyste płyny, a na jedzenie zgodę musi wyrazić lekarz.
• Pępowinę powinno odciąć się po ustaniu tętnienia.

• Od 21 tygodnia ciąży masz prawo do spotkań z położną i edukacji przedporodowej.
• Masz prawo zapoznać się z miejscem porodu, wypełnić wcześniej dokumentację medyczną oraz skorzystać z konsultacji anestezjologicznej.
• Możesz przedstawić w szpitalu swoje oczekiwania dotyczące porodu w postaci Planu Porodu, personel medyczny ma obowiązek przyjąć Twój plan porodu, omówić z Tobą i dołączyć go do dokumentacji medycznej.

• Szpital ma obowiązek poinformować Cię o dostępnych metodach łagodzenia bólu i udzielić Ci na ich temat informacji.
• Osoby opiekujące się Tobą, powinny zwracać się do Ciebie życzliwie i z szacunkiem, ponadto muszą szanować Twoją godność i zapewnić intymność.

• Wszystkie czynności na noworodku powinny odbywać się w obecności matki.
• Po porodzie masz prawo przytulać swoje dziecko nie przerywanie przez dwie godziny, w tzw. kontakcie skóra do skóry.
• Po porodzie powinnaś otrzymać instrukcje kiedy i jak przystawić dziecko do piersi.

• Położna w szpitalu ma obowiązek udzielić Ci wsparcia w karmieniu piersią.
• Dokarmienie mlekiem modyfikowanym może się odbyć tylko na zlecenie lekarza lub na prośbę matki.
• Po powrocie do domu położna podstawowej opieki zdrowotnej powinna przynajmniej 4 razy odwiedzić Cię w ramach wizyt patronażowych.
• Masz prawo uzyskać pomoc psychologiczną w razie takiej potrzeby.

Niestety rozporządzenie Ministra zdrowia nie określa w jaki sposób placówki medyczne i ich pracownicy mieliby być kontrolowani czy stosują się do tych zaleceń. Nie uwzględnia sposobu egzekwowania tych prawa od personelu i władz szpitala.

Rozporządzenie nie przewiduje jakie sankcje mogą grozić szpitalowi i osobie łamiącej prawa kobiet. Co za tym idzie w praktyce wciąż dochodzi do łamania praw kobiet na sali porodowej. W związku z tym zachęcam do wybrania miejsca porodu takiego, gdzie kobiety są traktowane z godnością, szacunkiem i respektuje się ich prawo do decydowania w trakcie opieki.

Każde złamanie prawa można zgłaszać do kierownika placówki, dyrektora szpitala, ministra zdrowia lub rzecznika praw pacjenta.

Bardzo ważny jest głos kobiet. Ale żeby kobieta mogła walczyć o swoje prawa najpierw musi je znać, być świadoma swoich możliwości, wiedzieć jak przebiega naturalnie poród i jak wpływają na niego interwencje medyczne. Właśnie dlatego zdecydowałam się napisać poradnik dla Wszystkich, których od zostania rodzicami dzieli tylko poród.

Książkę, w której dzielę się z Wami moimi przeżyciami związanymi z porodem. Zebrałam tam swoje doświadczenia i zdobytą wiedzę. Są to informacje, które sama chciałabym usłyszeć przed porodem, by móc jak najlepiej się do niego przygotować.

Ze względu na brak wykształcenia medycznego poradnik napisałam prostym językiem z perspektywy kobiety w ciąży i rodzącej. Poradnik pod tytułem 20 KROKÓW DO SZCZĘŚLIWEGO PORODU znajdziecie w zakładce poradnik.